Ο Daniel Harvey δίνει μια σύντομη προσωπική κριτική εικόνα για τις ταραχές.
«Υπάρχει στην Αγγλία μια υποτάξη (underclass) που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ευρώπη. Λευκοί, χαμηλής μόρφωσης, χωρίς κανένα μέσο για κοινωνική εξέλιξη, είναι το τέλειο παράδειγμα των αποτελεσμάτων του Αγγλοσαξονικού καπιταλισμού και του προγράμματός του για αποανθρωποποίηση. Η Αγγλική διαστροφή είναι να κάνει αυτόν τον πληθυσμό περήφανο για τη δυστυχία του και την άγνοιά του. Η κατάσταση είναι απελπιστική. Έχω περισσότερη ελπίδα στους νέους από τα περίχωρα».
Jean-Baptiste Clamence: Albert Camus’s ‘Η Πτώση’, 1956.
Κάποιος μου είπε το πρωί ότι νομίζει πως υπάρχει κάτι παράξενο σ’ αυτή τη χώρα: ότι πάντοτε υπήρχε μια υποτάξη (underclass) την οποία οι περισσότερες άλλες χώρες στην Ευρώπη είχαν αποφύγει. Του θύμισα τις ταραχές πριν από λίγα χρόνια στα περίχωρα του Παρισιού αλλά παρ’ όλα αυτά η παρατήρησή του ήταν σωστή. Αυτές οι χώρες προβάλλουν αυτή την αρρωστημένη εικόνα της επιτήδευσης, της υψηλής κουζίνας, της υψηλής κουλτούρας, των πολιτισμένων αξιών, του τσαγιού και της διανόησης και παρ’ όλα αυτά η άσεμνη κρυμμένη πλευρά τους εκρήγνυται και αποκαλύπτεται στους πάντες.
Είναι κάτι το οποίο θα μπορούσε να ονομαστεί “κουλτούρα του Fritzl”, από τον Αυστριακό που κατάφερε να διατηρήσει μια ευχάριστη πρόσοψη στο σπίτι του στα προάστια, ψιλοκουβέντιαζε με τους γείτονες, πήγαινε στη δουλειά, μεγάλωνε παιδιά και παρ’ όλα αυτά έκρυβε αυτό το τρομακτικό μυστικό στο υπόγειό του, την κρυφή αιμομικτική του οικογένεια. Έτσι μοιάζει η νεοφιλελεύθερη κοινωνία μας και αυτό αντικατοπτρίζεται από τους ρεπόρτερ του BBC που δείχνουν τα σπασμένα παράθυρα των κυριλέ καφετεριών στο Enfield επαναπαυόμενοι στην ήπια ακατανόητη φλυαρία τους.
Τί αποκαλύφθηκε τις τελευταίες μέρες; Είναι ξεκάθαρο ότι δεν είναι το ίδιο όπως οι ταραχές του ’80 στο Brixton ή ακόμα και στο Notting Hill το ’58. Φαίνεται ότι τα αρχικά γεγονότα στο Tottenham μπορεί να ξεκίνησαν από το Θανάσιμο τραυματισμό του Mark Duggan από την αστυνομία αλλά αυτό, ξεκάθαρα πυροδότησε κάτι πολύ μεγαλύτερο από τα ζητήματα τα σχετικά με την αστυνομία και τις φυλετικές διακρίσεις. Μέσα σε λίγες ώρες, διαδηλωτές κυρίως νέοι και πολλοί μαύροι αλλά με όλες τις φυλές καλά αντιπροσωπευόμενες, έβαλαν φωτιά σε τμήματα της High Street και έσπασαν και λεηλάτησαν τα καταστήματα κατά μήκος του δρόμου. Οι «αρχηγοί της κοινότητας», όπως αναμενόταν, προβλήθηκαν πολύ από την τηλεόραση.
Ο David Lammy καταδίκασε τους ταραξίες και ο αιδεσιμότατος Nims εξέφρασε την ανησυχία του για τα ζητήματα ανισότητας, ενώ ταυτόχρονα μιλούσε για το πόσο άχρηστη είναι η βία.
Αλλά στην πραγματικότητα η κατάσταση ήταν ξεκάθαρα έξω από τον έλεγχό τους σ’ αυτό το στάδιο. Αυτή, δεν ήταν μια εξέγερση ούτε φυλετική ούτε πολιτική. Αυτό που είναι καινούργιο σ’ αυτές τις αναταραχές είναι ότι αυτές μοιάζουν παραδόξως α-πολιτικές και σχεδόν καθαρά οικονομικές. Δεν ήταν μέχρι τώρα εξέγερση ενάντια στην αστυνομία ως τέτοια αλλά ενάντια στις φανταχτερές βιτρίνες. Η καταστροφή στράφηκε κυρίως ενάντια σε επιχειρήσεις, μπουκάροντας στα κινητάδικα, εισβάλλοντας στα McDonalds και φτιάχνοντας burgers, καταλαμβάνοντας μαγαζιά και μοιράζοντας ποτά. Η εικόνα στην τηλεόραση ήταν από τους επιδρομείς στο πολυκατάστημα Debenhams, οι οποίοι για μιάμιση ώρα κατείχαν το μαγαζί και κουβαλούσαν οτιδήποτε μπορούσαν. Υπάρχει επίσης μια υπερβατική και καρναβαλική αίσθηση γιατί στοχοποίησαν ένα μαγαζί με αποκριάτικα ρούχα. Οι τεράστιες φωτιές που φώτισαν τον ουρανό της πόλης μοιάζουν να προσθέτουν μάλλον παρά να αφαιρούν από αυτή την αίσθηση.
Έτσι, αυτό που έχουμε είναι στην πραγματικότητα αυτό που η Teresa May ονομάζει «άμυαλη θηριωδία» αλλά φυσικά αυτός ο χαρακτηρισμός είναι ήδη απαξιωμένος επειδή χρησιμοποιήθηκε ενάντια στο κίνημα κατά των περικοπών (UK Uncut, http://www.ukuncut.org.uk/about/ukuncut) και τις φοιτητικές διαδηλώσεις. Αλλά αυτή τη φορά, ακόμα και η αριστερά δείχνει προς αυτή την κατεύθυνση (το καταδικάζει). Τώρα δεν υπάρχει ανεπιφύλακτη υποστήριξη (το IWW δήλωσε στο facebook ότι δεν υποστηρίζουν τις επιθέσεις ενάντια σε εργατικάσπίτια στις φτωχογειτονιές), ούτε λάθος αξιολόγηση των γεγονότων (κάτι τέτοιο θα ‘ταν πολιτικά αποδεκτό) αλλά - η απόσταση που κρατάει η αριστερά - θα πρέπει να αξιολογηθεί με το πώς η αριστερά ευθυγραμμίζεται με τον τρόπο που η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ παρουσιάζουν τις ταραχές, δηλαδή σαν “τρομοκρατική καταστροφή για την καταστροφή”. Ο σχολιασμός που δέχεται το commune στο twitter παρουσιάζει αυτήν την τάση πολύ καλύτερα, θέτοντας το ερώτημα του πώς εξισορροπούμε το δικαίωμα και την νομιμότητα της εξέγερσης απέναντι στην νομιμότητα των ανθρώπων που φοβούνται αυτό το «ανεγκέφαλο πράγμα».
Αυτή είναι ως επί το πλείστον μια άσχετη ερώτηση, λες και έχει σημασία πώς «εμείς» - το μικροπεριβάλλον της ριζοσπαστικής αριστεράς – επιλέγουμε να το εξισορροπήσουμε, ή τι σκεφτόμαστε γύρω από αυτό – είμαστε άσχετοι, η κρίση μας είναι άσχετη και κάθε προσπάθεια να περάσουμε ηθικές κρίσεις ανάμεσα σε διαφορετικά είδη βίας είναι μια προδοσία των επαναστατικών αρχών. Δεν είναι ένας επαναστατικός τρόπος σκέψης διότι αποτυγχάνει να δει την κοινωνία και την βία μέσα της σαν μια συνολικότητα. Όταν συμβαίνει, συμβαίνει, είναι το αποτέλεσμα των δυνάμεων που καθήκον μας είναι να κατανοήσουμε. Και εδώ νομίζω ότι το παράδειγμα του Fritzl είναι το σωστό, διότι αυτό που έχουμε είναι μια καινούργια διαλεκτική ανάμεσα στο νεοφιλελεύθερο καταναλωτικό καθεστώς και τους πλιατσικολόγους, αυτό που κάποιος το έχει ονομάσει «οι αποτυχημένοι καταναλωτές», οι οποίοι δεν βλέπουν πια την ανάγκη να βάλουν τις απαιτήσεις τους με πολιτικούς όρους, αλλά απλά να πάρουν αυτό που θέλουν.
Και αυτό είναι σοβαρό, δεν είναι για να τους δυσφημίσουμε, αλλά είναι ίσως ο μόνος τρόπος με τον οποίο αυτό θα μπορούσε να συμβεί, το πώς δηλαδή όλοι αυτοί οι νέοι άνθρωποι που έχουν αφεθεί στα περιθώρια της κοινωνίας μπορούν να εμπλακούν και να αντισταθούν. Αυτή είναι η δική τους έκφραση, το κράτος θα βάλει τα δυνατά του να τους καταπιέσει, αλλά ξέρουμε στα σίγουρα ότι δεν θα φύγουν, όσο αυτή η κοινωνία εντατικοποιεί την αυστηρότητά της. Το κράτος στοιχειώνεται από τις απαιτήσεις του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού και συνεχώς μιλάει για το ότι η επιστροφή στην σοσιαλδημοκρατία είναι μια πλάνη και ένα όνειρο.
Πρέπει να παραμείνουμε πιστοί σε αυτήν την κρίση. Πρέπει να υποστηρίξουμε την έκρηξη του ανήκουστου και του ανείπωτου της άσεμνης κοινωνίας μας. Είναι αρκετά βολικό (για το καθεστώς) ότι οι χρηματαγορές καταρρέουν σε όλον τον κόσμο και ότι την ίδια στιγμή αυτή η ιστορία αποκρύβεται από την βία που έρχεται από τα κάτω. Αυτές είναι οι καλύτερες συνθήκες που θα μπορούσαμε ποτέ να ελπίσουμε, αλλά τώρα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το πρόβλημα δεν είναι οι υπερβολές αυτής ή εκείνης της πράξης, είναι ότι οι διαδηλωτές απλώς δεν είναι αρκετά ριζοσπαστικοί.
Πρέπει να τους ριζοσπαστικοποιήσουμε περισσότερο, πρέπει να τους πολιτικοποιήσουμε και να τους στρέψουμε ενάντια στους πραγματικούς στόχους της αποξένωσης και της φτώχιας, όχι τα σπίτια της εργατικής τάξης, αλλά το παραπαίων καπιταλιστικό καθεστώς. Πρέπει να υποστηρίξουμε τον θυμό, αλλά να κάνουμε τον θυμό πολιτικό και να τον μετατρέψουμε σε κάτι γνήσια δυνατό και επικίνδυνο: μια επαναστατική στιγμή μάλλον παρά μια εξέγερση.
Μεταφράστηκε από το blog: "για την κοινωνική αριστερά" 11.8.2011
(Άλλη μετάφραση του ίδιου άρθρου μπορείτε να βρείτε επίσης στα blog radical desire και ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΕΣΗΕΑ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου