"ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ" : Μιά ΕΚΔΗΛΩΣΗ που ενώνει όσους αναζητούν διέξοδο και κάνει τα καθεστωτικά ΜΜΕ να λυσσάνε!

Με την ευκαιρία της κυκλοφορίας, αυτές τις μέρες των βιβλίων «Υπαρκτός καινούργιος κόσμος. Κοινωνική/αλληλέγγυα και συνεργατική οικονομία» του Γιώργου Λιερού και «Εισαγωγή στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Το μετέωρο βήμα μιας δυνατότητας» του Τάκη Νικολόπουλου και του Δημήτρη Καπογιάννη (Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων), η δημοτική συνεργασία «Αντίσταση με τους Πολίτες του Χαλανδρίου» οργανώνει εκδήλωση για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. 

Oμιλητές, ο Γιώργος Σταθάκης (βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ), Νίκος Χρυσόγελος (ευρωβουλευτής Οικολόγων Πρασίνων), Νώντας Σκυφτούλης (Αντιεξουσιαστική Κίνηση Αθήνας), με συντονίστρια την Αφροδίτη Πολίτη («Εφημερίδα των Συντακτών).  

Η εκδήλωση γίνεται την Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου, ώρα 19:00 στο Κέντρο Νεότητας του Δήμου Χαλανδρίου (Αντιγόνης και Δαναΐδων).

Το καθεστώς τρέμει τη συνεύρευση των κοινωνικών αντιστάσεων 

και της κριτικής σκέψης

Μια εκδήλωση περιφεριακή, οργανωμένη πάντως από ένα πολύ δυναμικό και ενωτικό αριστερό Δημοτικό σχήμα της πόλης, Τη Δημοτική Κίνηση "ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ" προκαλεί ασύμμετρες σε πρώτη ματιά αντιδράσεις φασιστικής υστερίας και συκοφαντικού οίστρου από πλευράς ορισμένων Καθεστωτικών ΜΜΕ.

Δείτε παρακάτω το αισχρό δημοσίευμα του zougla.gr 

 

" Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΓΡΑΦΕΤΑΙ ΜΕ Σ

 

Όσο πιο ψηλά ανεβαίνει η μαϊμού, τόσο πιο πολύ φαίνεται ο… πισινός της, λέει μια σοφή λαϊκή παροιμία, που επαληθεύεται πλήρως στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ. Που όσο πιο ψηλά ανεβαίνει τόσο πιο πολύ φαίνεται ο αναρχοκομμουνιστικός εσμός που κουβαλάει στον ώμο του. Ιδού, λοιπόν, με ποιους συναγελάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ: 

 

«Την ερχόμενη Παρασκευή (14/12) στις 7 το βράδυ, στο Κέντρο Νεότητας Δήμου Χαλανδρίου. Ο βουλευτής Γιώργος Σταθάκης – εκ των ευρωπαϊστών και ρεαλιστών του οικονομικού επιτελείου του ΣΥΡΙΖΑ-, ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Νίκος Χρυσόγελος και ο Νώντας Σκυφτούλης, εκπρόσωπος της Αντιεξουσιαστικής Κίνησης Αθήνας, θα συζητήσουν περί κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, με αφορμή την κυκλοφορία δύο ανάλογου περιεχομένου βιβλίων (“Υπαρκτός καινούργιος κόσμος”, του Γιώργου Λιερού, και “Εισαγωγή στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία”, των Τάκη Νικολόπουλου και Δημήτρη Κοντογιάννη)». 

Για όσους δεν ξέρουν, ο… αναρχοπατέρας Νώντας Σκυφτούλης είχε συλληφθεί το 1991 κατηγορούμενος για υπόθεση τρομοκρατίας, έπεσε πάνω όλο το γνωστό προοδευτικαριό και αθωώθηκε και αργότερα, τον καιρό των συλλήψεων του τελευταίου τροχού της αμάξης της 17 Νοέμβρη (Ξηρών, Κουφοντίνα και ΣΙΑ) εμφανιζόταν θρασύτατος στα τηλεοπτικά παράθυρα και εκθείαζε τη δράση τους. 

Έχει σημασία βέβαια και με ποιον συνομιλεί, εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ. Με τον Γ. Σταθάκη, «εκ των ευρωπαϊστών και ρεαλιστών του οικονομικού επιτελείου του ΣΥΡΙΖΑ», γράφει πολύ κομψά ο «Επενδυτής». Πρόκειται για τον άνθρωπο που όπως αποκάλυψε προσφάτως το «Βήμα», είναι ο προπομπός της επικείμενης επίσκεψης Τσίπρα στην Αμέρικα: «Και μια και ο λόγος για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, σας πληροφορώ, ότι ετοιμάζει τις βαλίτσες του κάποια στιγμή και για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήδη πάει ο πρώτος συριζαίος εκεί, ο κ. Ι. Σταθάκης, για διαλέξεις σε πανεπιστήμια αλλά και για συναντήσεις με οικονομικούς παράγοντες». Και βέβαια δε μπορεί να είναι κάποιο τυχαίο πρόσωπο αυτός που «προετοιμάζει» την επίσκεψη ενός ξένου πολιτικού στην Αμέρικα. Πρέπει να είναι βαθιά χωμένος στον αμερικανισμό για να γίνει δεκτός από τους γκάνγκστερς του εκεί πολιτικού κατεστημένου! 

Λοιπόν, ένας αμερικανοκομμουνιστής κάνει δημοσίως παιχνίδι με τον πιο γνωστό αναρχοπατέρα της χώρας…"

Και παρακάτω το ΒΗΜΑ της 11.12.2012, πιό υπαινικτικό αλλά εξίσου φαρμακερό.

" Τι είναι εκείνο που οδηγεί στο Χαλάνδρι τα βήματα ενός βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, ενός ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων και ενός... αντιεξουσιαστή; Μια συζήτηση για την «κοινωνική οικονομία», για την οποία γίνεται άλλωστε τόσος λόγος τελευταία, τους χωράει και τους τρεις, κι ας ξεκινούν από διαφορετικά ιδεολογικά ορμητήρια. Ο πανεπιστημιακός και οικονομολόγος κ. Γιώργος Σταθάκης από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο χημικός και περιβαλλοντολόγος κ. Νίκος Χρυσόγελος από τους Οικολόγους Πράσινους και ο κ. Νώντας Σκυφτούλης από την Αντιεξουσιαστική Κίνηση Αθήνας θα συναντηθούν στις 7 το απόγευμα της προσεχούς Παρασκευής στο Κέντρο Νεότητας Δήμου Χαλανδρίου.

***

Γελούσε πάντως ο κ. Σταθάκης , όταν άκουσε ότι μπορεί… κακεντρεχείς πολιτικοί αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ να βρουν ακόμη μία ευκαιρία για να μιλήσουν για εκλεκτικές συγγένειες με τον αντιεξουσιαστικό χώρο. «Ασ' τους να πουν. Δεν πειράζει. Είναι μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση και αφορά μια ενδιαφέρουσα συζήτηση». Πάντως, πώς να το κάνουμε, είναι θέμα ο κ. Σταθάκης να βρεθεί στο ίδιο τραπέζι με τον κ. Σκυφτούλη και να ανταλλάξουν απόψεις, όχι όποιες-όποιες αλλά για εγχειρήματα αυτοδιαχείρισης και συνεργατισμού.

***
Κι όλα αυτά με αφορμή την κυκλοφορία δύο βιβλίων από τις Εκδόσεις των Συναδέλφων: «Υπαρκτός Καινούργιος Κόσμος, Κοινωνική Αλληλεγγύη και Συνεργατική Οικονομία» του κ. Γιώργου Λιερού και «Εισαγωγή στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία - Το Μετέωρο Βήμα μιας Δυνατότητας» των κκ. Τάκη Νικολόπουλου - Δημήτρη Καπογιάννη. "

Αν δούμε τον εαυτό μας (και) με τα μάτια του αντιπάλου 

θα τον πάρουμε περισσότερο στα σοβαρά.

Το γεγονός αυτής της αντίδρασης από τα καθεστωτικά ΜΜΕ έρχεται για να υπενθυμίσει σε όλους μας τη ζωτική πλέον σημασία της πολιτικής και κοινωνικής συμπόρευσης. Ο τρόμος που προκαλεί στις δυνάμεις του καθεστώτος και ο παραμικρός ακόμη υπαινιγμός συνύπαρξης των ανταγωνιστικών στην κυριαρχία τους εναλλακτικών οπτικών και σχεδίων για τον κόσμο, μας δείχνει με έναν ακόμη τρόπο, αυτόν της ματιάς του αντιπάλου, πως βρισκόμαστε σε καλό δρόμο.

Διαβάστε στη συνέχεια τη συνέντευξη του Γιώργου Λιερού στο δημοσιογραφικό site tvxs.gr με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ. Κοινωνική / Αλληλέγγυα και Συνεργατική Οικονομία».

Κοινωνική οικονομία: 

Ένας υπαρκτός καινούργιος κόσμος;

 tvxs.gr  11 Δεκ. 12

Μιλώντας στο tvxs.gr, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του, ο κ. Λιερός εξηγεί πως η κοινωνική οικονομία αποτελεί μια υπόθεση αρκετά παλιά, που ξεκινά μαζί με την εργατική τάξη και την οικονομία της αγοράς στις αρχές του 19ου αιώνα. «Είναι η προσπάθεια των ανθρώπων να αλληλοβοηθηθούν με ένα διαφορετικό τρόπο ώστε να παράγουν αυτά που έχουν ανάγκη και όχι αυτά που υποδεικνύει η οικονομία ή μια οικονομία της αγοράς. Είναι η προσπάθεια να βρεθεί ένας δρόμος που δεν στηρίζεται στο κράτος, αλλά να μην ανήκει και στην οικονομία της αγοράς. Είναι προσπάθειες παραγωγής χωρίς κέρδος».

Στην Ελλάδα των περίπου δύο εκατομμυρίων ανέργων και των απλήρωτων εργαζόμενων, σημειώνει ο συγγραφέας, η ιδέα είναι ότι θα μπορούσαν σιγά σιγά αυτοί οι άνθρωποι, στο μέτρο του δυνατού, να πάρουν πρωτοβουλίες και να φτιάξουν συνεταιρισμούς, οι οποίοι προσπαθούν να προσφέρουν κάτι χρήσιμο στην κοινωνία, ενώ ταυτόχρονα θα έχουν εξισωτικές σχέσεις μεταξύ αυτών που ξεκινούν την προσπάθεια.

«Παρά τις προσπάθειες, παραμένουμε πίσω»

Η πρακτική αυτή, παρόλο που οι πρώτοι πειραματισμοί χρονολογούνται από τη δεκαετία του ’70, μόνο τα τελευταία χρόνια λόγω κρίσης αρχίζει να παίρνει διαστάσεις. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Λιερός, «παραμένουμε πολύ πίσω σε σχέση με ανάλογες προσπάθειες που έχουν γίνει στην Ευρώπη. Για παράδειγμα, στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι οι απασχολούμενοι σε αυτό το είδος οικονομίας είναι ανάλογα με τις μετρήσεις 5,5 έως 11 εκατομμύρια άνθρωποι».

Στο μεγάλο κύμα της αποβιομηχανοποίησης της εποχής 1975 – 1985, η λύση που ακολουθήθηκε στην Ισπανία, σε συνέχεια των καταλήψεων που έκαναν οι εργαζόμενοι στα εργοστάσια που έκλειναν, ήταν να τεθεί ένα νομοθετικό πλαίσιο που να δίνει στους εργαζόμενους την ευκαιρία να αναλαμβάνουν οι ίδιοι να λειτουργήσουν τα εργοστάσια. Στην αρχή του ΄80 σώθηκαν με αυτό τον τρόπο 38.500 θέσεις εργασίας. Εξίσου εντυπωσιακό είναι ότι σε αυτές τις προσπάθειες – επρόκειτο για εργοστάσια χρεοκοπημένα που πήγαιναν για κλείσιμο - το 67% από αυτά επιβίωσε σε μια συνεταιριστική μορφή. «Είναι ένα μεγάλο επίτευγμα γιατί επαγγελματίες μάνατζερ δεν θα είχαν καταφέρει τέτοια νούμερα. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι όμως τα κατάφεραν», παρατηρεί ο κ. Λιερός και συνεχίζει:

«Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν έχουμε τέτοια μεγέθη. Αυτή τη στιγμή, μεσούσης της κρίσης διάφορες καταγραφές που έχουν γίνει κάνουν λόγο για περίπου 1.000 τέτοιες προσπάθειες, χωρίς να μπορούμε να μιλήσουμε με ακρίβεια για το τι βάρος έχουν στην πραγματική οικονομία. Δυστυχώς αυτή τη στιγμή λείπει και η τεχνογνωσία και τα κεφάλαια και στην ελληνική κουλτούρα όπως διαμορφώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες λείπει και το πνεύμα συνεργασίας. Δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση η ισότιμη συνεργασία».

Κλειδί η ενεργοποίηση του κόσμου από τα κάτω

Για τον κ. Λιερό, στην Ελλάδα πολλά πράγματα πρέπει να ξαναχτιστούν από την αρχή. Όπως εξηγεί, αν τύχαινε αυτή τη στιγμή στην Ιταλία, την Ισπανία ή την Ελβετία μια συμφορά όπως η δική μας, θα μπορούσαν να την αντιμετωπίσουν περισσότερο αποτελεσματικά, καθώς έχουν ήδη από τον καιρό της ευημερίας δημιουργήσει τις δομές εκείνες που θα επιτρέψουν στον ίδιο τον κόσμο από τα κάτω να χαράξει λύσεις. Εμείς έχουμε κάνει πολύ λίγα πράγματα τις προηγούμενες δεκαετίες και κατά κάποιο τρόπο πρέπει αυτή τη στιγμή να καλύψουμε κενά δεκαετιών.

Το γεγονός ότι στην Ελλάδα τέτοιες πρωτοβουλίες δεν λαμβάνουν σημαντικές διαστάσεις αποδίδεται, σύμφωνα με τον συγγραφέα, στη διάλυση του κοινωνικού ιστού και στην αποσάθρωση της κοινωνίας τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. «Αυτό κατά κάποιο τρόπο υπονόμευσε το συλλογικό πνεύμα, το οποίο απαιτείται για τέτοιου είδους πρωτοβουλίες κι αυτό κατέστρεψε την αίσθηση που θα όφειλαν να έχουν οι άνθρωποι ότι απαρτίζουν έναν κοινό κόσμο. Κατέστρεψε αυτό που θα λέγαμε κοινότητα, συλλογικότητα, δημιούργησε εξατομίκευση και αυτό φέρνει αδυναμία στην κοινωνία να απαντήσει όταν δέχεται επίθεση τέτοιας κλίμακας. Χωρίς να αποκτήσουμε τέτοιες αρετές δεν μπορούμε να πάμε πουθενά. Όσο ο καθένας κοιτά και νομίζει ότι θα λύσει το πρόβλημα από μόνος του, χωρίς τη συνεργασία, χωρίς την αλληλεγγύη, χωρίς το συνεταιρισμό, δεν θα πάμε πουθενά.

Για παράδειγμα αυτή τη στιγμή λέμε ότι λείπει η πρόταση, η επεξεργασία προγράμματος, ρωτάμε το ΣΥΡΙΖΑ αν είναι έτοιμος να κυβερνήσει... Στην πραγματικότητα, η πρόταση - και η έλλειψή της, που είναι το γεγονός εκείνο που έφερε το κίνημα των πλατειών στα όριά της πριν ενάμιση χρόνο - δεν είναι κάτι που θα κλειστούν 10 ή 100 σοφοί σε κάποια γραφεία και θα το φτιάξουν. Δεν μπορούν να το φτιάξουν ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε το ΚΚΕ ούτε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αυτό το πρόγραμμα θα φτιαχτεί μέσω του συντονισμού τέτοιων πρωτοβουλιών, μέσω του συντονισμού και του πολλαπλασιασμού από τα κάτω. Αυτό θα δώσει τις χειροπιαστές δυνατότητες που θα επιτρέψουν εν συνεχεία σε όσους κάνουν περισσότερο επιτελική δουλειά να βρουν τις ολοκληρωμένες λύσεις. Χωρίς αυτά τα χειροπιαστά πράγματα θα μιλάμε απλώς στον αέρα. Η ερώτηση λοιπόν αν είναι ή όχι έτοιμος ο ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει για μένα δεν υφίσταται. Το πραγματικό πρόβλημα είναι αν ο κόσμος είναι έτοιμος να δημιουργήσει τις χειροπιαστές λύσεις οι οποίες θα ανοίξουν τους δρόμους που θα καταστήσουν δυνατή μια άλλου τύπου διακυβέρνηση».   

Και μιά παρουσίαση του βιβλίου του Τ. Νικολόπουλου και του Δ. Καπογιάννη «Εισαγωγή στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Το μετέωρο βήμα μιας δυνατότητας» από τον Φώτη Τερζάκη στα ΕΝΘΕΜΑΤΑ της ΑΥΓΗΣ

 

Kοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία: Οι λέξεις και τα πράγματα

του Φώτη Τερζάκη

Με την ευκαιρία της κυκλοφορίας, αυτές τις μέρες, των βιβλίων «Υπαρκτός καινούργιος κόσμος. Κοινωνική/αλληλέγγυα και συνεργατική οικονομία» του Γιώργου Λιερού και «Εισαγωγή στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Το μετέωρο βήμα μιας δυνατότητας» του Τάκη Νικολόπουλου και του Δημήτρη Καπογιάννη (Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων) η δημοτική συνεργασία«Αντίσταση με τους Πολίτες του Χαλανδρίου» οργανώνει εκδήλωση για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Oμιλητές, ο Γιώργος Σταθάκης (βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ), Νίκος Χρυσόγελος (ευρωβουλευτής Οικολόγων Πρασίνων), Νώντας Σκυφτούλης (Αντιεξουσιαστική Κίνηση Αθήνας), με συντονίστρια την Αφροδίτη Πολίτη («Εφημερίδα των Συντακτών). Η εκδήλωση γίνεται την Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου, ώρα 19.00 στο Κέντρο Νεότητας του Δήμου Χαλανδρίου (Αντιγόνης και Δαναΐδων). Με την ευκαιρία, δημοσιεύουμε αποσπάσματα από τον Πρόλογο του Φώτη Τερζάκη, στο βιβλίο του Τ. Νικολόπουλου και του Δ. Καπογιάννη. Ο τίτλος είναι των «Ενθεμάτων».

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Κατά τη γνώμη μου, δύο πράγματα. Εν πρώτοις, έναν πρωτοφανή κλονισμό του επιστημολογικού καθεστώτος της έννοιας. Ανακαλύπτουμε ξαφνικά ότι η οικονομική επιστήμη που διδάσκεται ακόμα στα πανεπιστήμιά μας, η ειδημοσύνη μιας πολυάριθμης τάξης ειδικών που έχουν επίλεκτες θέσεις στα κλιμάκια των συμβούλων κυβερνήσεων όσο και μεγάλων επιχειρήσεων, είναι ένας πίνακας αφαιρέσεων, που έχει όλο και μικρότερη σχέση με τον πρακτικό συλλογικό βίο, ανταποκρίνεται όλο και λιγότερο δηλαδή στα πραξεολογικά προβλήματα τα οποία προοριζόταν να διατυπώσει και, ει δυνατόν, να λύσει.

«Κοινωνική οικονομία», «αλληλέγγυα οικονομία», «συνεργατική οικονομία», «συμμετοχική οικονομία»… Τι σημαίνει άραγε αυτός ο ραγδαίος πολλαπλασιασμός των προσδιορισμών, που κανένας σχεδόν δεν είναι καινούργιος, αλλά όλοι τους μοιάζουν να ηχούν με διαφορετικό τρόπο σήμερα γύρω από έναν όρο που νομίζαμε ότι ξέρουμε καλά τη σημασία του — τον όρο «οικονομία»;

Η επιστημολογική συνέπεια της οξύτατης οικονομικής κρίσης (όπως και αν την ερμηνεύει προς το παρόν κάποιος) που κλυ

δωνίζει την παγκόσμια κοινωνία στις μέρες μας είναι ότι αποσυνδέει αμετάκλητα, στη συνείδηση όλο και περισσότερων ανθρώπων, την ταύτιση του πεδίου «οικονομία» με την πανίσχυρη εκείνη ιδεολογική κατασκευή που λέγεται νεοκλασικά οικονομικά· και, ακόμη πιο πέρα, διαβρώ

νει την ίδια την ιδέα πως υφίσταται ένα ειδικό πεδίο πραγμάτων και δραστηριοτήτων, μετρήσιμων και μαθηματικώς αναπαραστάσιμων, των λεγόμενων οικονομικών, που λειτουργεί με δικούς του νόμους και αναγκαιότητες, ανεξαρτήτως όλων των άλλων πραγμάτων, δραστηριοτήτων και σχέσεων που απαρτίζουν ό,τι αποκαλούμε κοινωνία. Σαν να χρειαζόταν η αιφνίδια συντριβή αναρίθμητων ζωών, για να γίνει πλήρως αντιληπτό το αυτονόητο, ότι

οι άνθρωποι τρέφονται με ψωμί, όχι με καρτεσιανές καμπύλες και αριθμούς […]

Το δεύτερο πράγμα που σημαίνουν όλες αυτές οι αγωνιώδεις προσπάθειες ανασημασιοδότησης –πρώτο, κατά τη γενετική τάξη– είναι η έμπρακτη συνειδητοποίηση πολλών, όλο και περισσότερων δηλαδή, ανθρώπων ότι δεν υπάρχει γι’ αυτούς πλέον ελπίδα επιβίωσης, ει μη μόνο έξω από την καπιταλιστική «οικονομία». Το ότι ο καπιταλισμός και η εγχρήματη οικονομία της αγοράς μπόρεσαν να οργανώσουν το σύνολο της κοινωνικής παραγωγής και αναπαραγωγής, διανομής και ανταλλαγών επί τέσσερις περίπου αιώνες σε ένα διαρκώς διευρυνόμενο κομμάτι του πλανήτη εξαρτήθηκε προφανώς από το ότι μπόρεσαν να παράσχουν, παρά τις τεράστιες ανισότητες που παρήγαν, κάποιου τύπου ανεκτή διαβίωση για ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Το ότι σήμερα οδηγούνται σε ένα σημείο που δεν μπορούν πλέον να το κάνουν αυτό είναι το ασφαλέστερο σημάδι της επικείμενης πτώσης τους. Στις μεγάλες ιστορικές διάρκειες όμως, μια τέτοια «πτώση» μπορεί να μετρηθεί σε κλίμακα αιώνα ή αιώνων, πράγμα που σημαίνει ότι για τη δυστυχία και το μαρτύριο αναρίθμητων ζωντανών υπάρξεων δεν μετράει ως παρηγοριά η άφεση στα χέρια τού «από μηχανής θεού» της ιστορίας. Πρέπει να δράσουν άμεσα, ώστε να παραγάγουν ένα χώρο ζωής και αναπνοής για τους ίδιους, και ο χώρος αυτός μοιραία θα έρχεται σε ρήξη με την κεφαλαιοκρατική αγορά και τους θεσμούς της. Ιδού γιατί όλες αυτές oι έννοιες έχουν επαναπροβάλει στη γλώσσα μας και στην πρακτική μας με τα χαρακτηριστικά τού δραματικά επείγοντος. […]

Συνεταιρισμοί, κολεκτίβες, δίκτυα αλληλοβοήθειας και πειραματικές μορφές ανταλλακτικής οικονομίας είναι πάρα πολύ σημαντικά πράγματα, πρωτίστως ως εμπειρίες εκπαίδευσης εμάς των ίδιων σε τρόπους συνύπαρξης και κοινωνικότητας ουσιαστικά αποκλεισμένους μέσα σε μιαν αστική, εμπορευματική κοινωνία. Το αν αυτά μπορούν να εξελιχθούν σε πλήρως ανατρεπτικά προγράμματα δράσης εξαρτάται από παράγοντες τους οποίους κανένας ατομικά δεν μπορεί να καθορίσει: από το αν δηλαδή μια συνδυασμένη ιστορική δυναμική, που είναι συνισταμένη πολλών –και αστάθμητων– παραγόντων, ωθήσει προς αυτή την κατεύθυνση, οπότε θα πολλαπλασιάζονται με ορμή που θα είναι όλο και πιο δύσκολο ν’ αναχαιτιστεί και, όσο η υπάρχουσα εμπορευματική δομή καταρρέει, από νησίδες που φαίνονται σήμερα θα αναδύονται σαν μια νέα και συμπαγής ήπειρος. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι αξίζει κανείς να δοκιμάζει, χωρίς να νοιάζεται υπερβολικά για το αποτέλεσμα. Η επίγνωση όμως των αδυναμιών και των κινδύνων, ως υπενθύμιση του χάσματος που ακόμα χάσκει ανάμεσα στις ελπίδες μας και την πραγματικότητα, είναι το πιο απαραίτητο εργαλείο αυτοάμυνας.